ITS congres in Sevilla in het teken van data, digitale vooruitgang en Europese samenwerking

Van 19-21 mei was Sevilla het middelpunt van de Europese Intelligent Transport Systems (ITS)-sector tijdens het ITS European Congress. Een terugkerend thema in Sevilla was data: de sleutel tot het leveren van ITS-diensten aan weggebruikers. De beschikbaarheid en kwaliteit van data blijft een belangrijk punt van aandacht. In dit kader speelt NAPCORE, ’s werelds grootste samenwerking van mobiliteitsdataplatforms, een belangrijke rol in het versterken en harmoniseren van nationale toegangspunten voor gegevensuitwisseling. Het DFRS-platform (Data For Road Safety) is nu ook aangesloten bij NAPCORE, wat de samenwerking verder bevordert.

Binnen de Connected, Cooperative and Automated Mobility (CCAM)-sessies lag de focus vooral op opschaling: van kleinschalige pilots naar grootschalige demonstraties. Tot nu toe waren de meeste initiatieven kleinschalig of gebaseerd op simulaties. De volgende fase van CCAM, met een focus op 2026/2027, richt zich op grote demonstraties in drie domeinen: openbaar vervoer, logistiek en personenvervoer. Ook AI en machine learning kwamen uitvoerig aan bod, vooral in de context van automatisch rijden. Daarnaast doen deze technologieën hun intrede in de ITS-sector, bijvoorbeeld bij het voorspellen van files, reistijden en incidentafhandelingstijden, door het combineren van steeds meer datastromen.

In verschillende sessies werd het belang van internationale samenwerking benadrukt, met nadruk op de samenwerking tussen overheden, wegbeheerders, marktpartijen en kennisinstellingen. Er was een duidelijke oproep om de digitale transformatie van de mobiliteitssector internationaler aan te pakken, en om een sterker publiek-privaat sturingsoverleg te realiseren, wat momenteel vaak ontbreekt.

Het congres in Sevilla gaf verder een sterke impuls aan slimme mobiliteit in Europa. De nadruk lag op samenwerking en zoeken van synergiën en praktische implementaties zoals AI-gestuurde shuttles en bezorgrobots. Wat echter ontbrak in de discussies, waren de broodnodige concrete stappen voor Europese integratie, testen en verdere opschaling.

Verkeers- en mobiliteitsmanagement is een gezamenlijke opgave: het vraagt om nauwe samenwerking tussen steden, diverse stakeholders en bestuurslagen. Ondanks de hoge verwachtingen van AI en machine learning om voorspellingen om te zetten in proactief handelen, blijft de rol van de mens cruciaal in het duiden van data. Hoewel verkeersmanagement sterk leunt op digitale systemen, biedt data niet altijd een volledig beeld; culturele factoren beïnvloeden bijvoorbeeld de keuze voor vervoersmiddelen en reistijden. Het inzetten van bestaande oplossingen en platforms wordt dan ook aanbevolen om sneller voortgang te boeken en kosten te besparen.

Interessant waren vooral de wat ‘interactievere’ sessies over het potentieel van SRTI (Safety-Related Traffic Information) en Data for Road Safety, veiligheids-gerelateerde verkeersinformatie en AI in verkeersmanagement, en de gepresenteerde roadmap voor Smart Cycling. Het side event van CEDR (Europese vereniging van nationale wegbeheerders) liet opnieuw zien hoe complex de opgaven zijn waar Europese wegbeheerders voor staan. Denk aan financieringsvraagstukken, achterstallig onderhoud, de noodzaak tot vervanging en renovatie van infrastructuur, het waarborgen van de doorstroming tijdens wegwerkzaamheden en de onvermijdelijke transitie naar digitalisering van het wegbeheer. Een belangrijk thema was de rol van de Digital Road Manager – op dit moment nog vooral een concept, zonder uitgewerkte visie of strategie. Het idee komt voort uit het besef dat digitalisering het beheer van wegen fundamenteel verandert. Tegelijkertijd ontbreekt het in veel landen nog aan een duidelijke aanpak. In dat opzicht loopt Nederland voorop, met concrete stappen richting digitaal verkeersmanagement en datagedreven beheer.

Opkomende technologieën domineerden het programma in Sevilla en lieten zien hoe snel Europa digitaliseert op het gebied van mobiliteit. Experts bespraken onder meer data-integratie, real-time analyses en de noodzaak van een geharmoniseerde EU-data-architectuur voor MaaS en micromobiliteit. NAPCORE en ook het Nederlandse NDW waren prominent aanwezig in het congresprogramma. De sessies over maatschappelijke aspecten lieten zien dat mobiliteitssystemen steeds beter inspelen op de uiteenlopende behoeften van gebruikers. Technologieën zijn stabieler en schaalbaarder geworden, terwijl het belang van gedragsdata centraal stond in veel discussies.

De vele sprekers op het congres benadrukten dat ITS vandaag de dag geëvolueerd is van enkelvoudige tools naar geïntegreerde ecosystemen. Europa streeft naar mobiliteit die toegankelijk is, betaalbaar, veerkrachtig, emissievrij en zonder verkeersdoden. Het realiseren van deze doelen blijft echter een grote uitdaging. Hoewel de technologieën volwassen zijn, moet het tempo van beleidsafstemming omhoog en is gezamenlijke inzet – zowel financieel als in gedrag – cruciaal.