Gebruikerservaringen VM-IVRA informatiediensten uit Twente

Digitaal verkeersmanagement blijft een onderwerp in beweging. De lessen uit het project VM-IVRA in de regio Zwolle-Kampen leverden de provincie Overijssel eerder al waardevolle inzichten op. De Provincie Overijssel wil voortrekker zijn en blijven investeren in de ontwikkeling van digitaal verkeersmanagement bij wegbeheerders binnen de provincie. Om dit te realiseren zijn onder leiding van Royal HaskoningDHV verschillende vervolgprojecten uitgevoerd met wegbeheerders uit de regio Twente. Doel was om wegbeheerders zelf meer ervaring te laten opdoen met de VM-IVRA intekentool en de meerwaarde van Digitale Informatie Berichten (DIB’s) t.o.v. fysieke middelen aan te tonen. Daarnaast is de potentie van een structurele toepassing van digitale vooraankondigingen verkend. Hierbij is vooral gekeken wanneer voor-/aankondigingen wel/niet nuttig zijn, welke feedback wegbeheerders graag zouden ontvangen bij inzet en onder welke randvoorwaarden deze geïntegreerd kunnen worden in de werkprocessen.

Wat zijn de belangrijkste leerpunten uit de ervaringen in Twente?

Intekentool en configuratie
Wegbeheerders die voor het eerst met de tijdelijke intekentool werkten, namen het bestaande regelscenario (bestaande uit DRIP’s en tekstkarren) vrijwel ongewijzigd over in VM-IVRA. De meerwaarde zit ‘m echter vooral in het gemak waarmee berichten in-car kunnen worden gedeeld, los van de middelen die al fysiek langs de weg worden ingezet. Hierdoor is het mogelijk om meer informatieberichten op extra locaties in te zetten. Het werd ook duidelijk dat de omleidingsroutes uit de bestaande scenario’s niet altijd passend zijn voor de serviceproviders. Zij kiezen de kortste en meest realistische routing. Daar dient men bij het intekenen van de scenario’s op te letten. Bij het intekenen van DIB’s moet rekening worden gehouden met voldoende lengte en afstand tot het keuzepunt. Zo hebben weggebruikers voldoende tijd het bericht te lezen en keuze te maken voor opvolging. De handleiding voor de tijdelijke intekentool biedt voldoende informatie om de scenario’s goed in te tekenen.

De tijdelijke intekentool is herkenbaar en praktisch toepasbaar voor nieuwe gebruikers met ervaring in Diego. Voor degenen zonder ervaring in Diego wordt de tooling als onwennig ervaren. Ook zijn er zijn een aantal praktische verbeterpunten ten aanzien van de intekentool geconstateerd die inmiddels door NDW worden opgepakt. Het configureren van VM-IVRA schakelingen in MobiMaestro is voor adviseurs verkeersmanagement van VCNON prima uitvoerbaar. Gekozen is om configuratie en inzet van scenario’s voor alle regionale wegbeheerders via VCNON te laten verlopen omdat deze werkzaamheden goed aansluiten op het reguliere werkproces binnen de verkeerscentrale.

Inzet
Tijdens de pilot-periode zijn 44 digitale scenario’s geactiveerd, die allemaal zijn overgenomen door de serviceproviders. Proactief contact met de serviceproviders en reviewing na het inteken van de scenario’s is daarbij een succesfactor. Monitoring toont aan dat de inzet van digitale informatiediensten aanzienlijk sneller verloopt dan bij inzet van fysieke middelen zoals tekstkarren en klapborden. De DIB-berichten worden een half uur tot een uur sneller in-car getoond dan middelen die ad-hoc langs de weg geplaatst moeten worden, maar de inzettijd is vergelijkbaar met reguliere DRIP’s, ook als deze apart handmatig geactiveerd moeten worden.

De ontwikkeling van DIB’s is voor wegbeheerders nieuw, en hoewel het concept als waardevol wordt herkend, is er behoefte aan concrete data over inzet en bereik. Op basis van die inzichten kan besloten worden om verder te gaan met het digitaliseren van scenario’s en het eventueel verminderen van de inzet van fysieke middelen.

Potentie digitale vooraankondigingen
Digitale vooraankondigingen worden al geruime tijd toegepast. Het gebruik raakt steeds meer ingeburgerd. Het invoeren en configureren van de vooraankondigingen in de intekentool kost nauwelijks tijd. Na de zomer verloopt de invoer van vooraankondigingen via Melvin. Structurele toepassing van vooraankondigingen lijkt daarmee efficiënt en effectief te zijn.

Wegbeheerders geven aan de vooraankondigingen structureel te willen toepassen, ook als hiervoor mogelijk in de toekomst betaald moet gaan worden. Zolang de kosten concurrerend blijven met vergelijkbare alternatieven, is er brede steun voor de inzet digitale informatiediensten in Overijssel en kan er op locaties met een hoog bereik ook bespaard gaan worden op de inzet van bestaande maatregelen. Daarbij is het wel gewenst om flexibeler om te gaan met de voorwaarden voor toepassing van vooraankondigingen. Inzet zou meer moeten plaatsvinden op basis van de verwachte verkeerhinder. Daarnaast is het nodig dat serviceproviders goed inzicht verschaffen in het daadwerkelijk gebruik van de informatiediensten.

Op basis van historische planningsoverzichten is bepaald hoeveel digitale vooraankondigingen er binnen de regio Twente in de toekomst maandelijks te verwachten zijn. Het potentieel wordt geschat op 10-11 vooraankondigingen per maand: 2,5 aankondigingen voor RWS, 5 voor de provincie Overijssel en 3 aankondigingen per maand bij gemeenten.